رفوگری و بازسازی فرش
گاهی به دلیل بی توجهی افراد نسبت به مراقبت از فرش و یا نداشتن اطلاعات کافی در مورد نگهداری از آن و همچنین به دلیل اتفاقات غیر قابل پیش بینی، فرش دچار آسیب هایی خواهد شد که می بایست هر چه سریع تر به رفع آن پرداخت. رفوگری عملی است که در چنین مواقعی به ما کمک خواهد کرد تا فرش خود را ترمیم کنیم.
در بسیاری از موارد دیده شده که فرش به دلیل استفاده بیش از حد و در معرض نور مستقیم قرار گرفتن فرش، دچار فرسودگی و پوسیدگی قرار می گیرید.همچنین در بعضی مواقع فرش به دلیل سوختی هایی ناشی از سیگار، قلیان، پاره شدن و بید زدگی نیز دچار آسیب خواهد شد که در این مواقع به ترمیم و بازسازی بخش های مذکور فرش نیاز داریم که به آن رفو گری فرش می گویند.
چه زمانی نیاز به رفوگری فرش داریم؟
کلیه آسیب دیدگی های فرش را می توان به سه گروه تقسیم نمود:
الف- آسیب دیدگی کم
ب- آسیب دیدگی متوسط
پ- آسیب دیدگی زیاد
الف- آسیب دیدگی کم (رفوی درجه سه- رفوی آسان) شامل ترمیم دررفتگی شیرازه- ترمیم پارگی (از بین رفتن ریشه ها)- رفع لکه های سطحی
این نوع آسیب دیدگی لزوما به متن و نقشه فرش ربطی نداشته و گاهی اوقات از ریشه های آماده برای ترمیم فرش استفاده می شود. در موردی که ریشه ها به طور تک تک و یا در فواصل مختلف از بین رفته باشد، می توان با وارد کردن نخ های مشابه چله در گلیم و در لبه فرش چله ها را کامل کرد.
برای ترمیم شیرازه نیز بهتر است نقاط آسیب دیده در کنار فرش کاملا خالی شده و سپس با نخ همرنگ و با همان ضخامت شیرازه ها کامل شود. درمورد رفع لکه های کوچک و سطحی، مقدار کمی پرداخت (قیچی)، چنانچه تفاوت زیادی درارتفاع پرزها ایجاد نکند، می تواند موثر باشد. برای از بین بردن لکه ها استفاده از مواد رنگبر چون باعث کم رنگ شدن تمام رنگ زیر لکه می شود، توصیه نمی گردد.
ب- آسیب دیدگی متوسط (رفوی درجه ۲—رفوی متوسط) – ساییدگی ها- پارگی های کوچک – بیدزدگی.
در این آسیب دیدگی معمولا چله فرش سالم مانده و قابل استفاده است.
پ- آسیب دیدگی زیاد (درجه یک- رفوی سخت و کامل) شامل موارد زیر و مشابه آنها:
۱- سوختگی قسمتی از فرش
۲- پاره شدن وساییدگی در اثر حمل فرش و یا وارد آمدن وسایل نوک تیز و ضربات سنگین و یا رطوبت زیاد. در این نوع آسیب دیدگی معمولا گره ها همراه با چله فرش از بین رفته و نیاز به ترمیم اساسی دارد.
مواردی که جز رفوگری محسوب می شود :
پوسیدگی
عدم توجه به شستشوی دوره ای یا رطوبت زیاد از عواملی هستند که معمولا باعث پوسیدگی در قالی و فرش می شوند. بنابراین توصیه می شود که اگر چیزی روی فرش ریخت به سرعت تمیزش کنید. برای این کار هم می توانید برخی از مطالب بلاگ سنجاق در این مورد را مطالعه کنید و هم به سادگی از خدمات قالی شویی استفاده کنید.
ساییدگی
معمولا به دلیل فشارهای مداوم یا استفاده زیاد و طولانی مدت از فرش ایجاد می شود که پرزها کم کم از بین می روند و آنچه می ماند چله های فرش است.
پارگی
حمل و نقل اشتباه یا وارد آمدن ضربه به وسیله اجسام تیز یا سایر هوامل می توانند باعث ایجاد پارگی در قالی و فرش شوند. بنابراین در هنگام جابجایی و حمل و نقل فرش نیز توجه به نکات ساده می تواند سلامت فرشتان را تضمین کند.
سوختگی
سقوط ذغال گداخته یا سیگار روشن، کبریت و از این دست، منجر به ایجاد سوختگی در فرش می شود. اگر میزان سوختگی کم باشد اصلاح آن آسان تر و اگر سوختگی شدید باشد ترمیم و رفوی آن قدری دشوار می شود.
رنگبرداری
ریختن رنگ، جوهر، لاک و موادی از این دست فرش و قالی را نیازمند لکه گیری می کند.
خرابی ریشه ها
به دلیل عدم مراقبت صحیح ریشه ها می توانند پوسیده و پاره شوند. که این اتفاق سلامتی فرش را به مخاطره می اندازد.
شیرازه یا زیگزاگ و چرم دوزی
دوختن یک نوار چرمی در زیر قسمت ریشه ها می تواند باعث حفظ سلامت ریشه ها و جلوگیری از سر خوردن فرش روی سطوح صیقلی شود.
چگونگی انجام رفوگری فرش
در اینجا فقط به صورت کلی عملیات رفوگری را بیان خواهیم کرد:
ابتدا فرش را از پشت برروی چهارچوب نیز نصب می کنند.
سپس رفوگر با استفاده از نخ های همرنگ فرش یا قالی، اقدام به ترمیم خرابی ها می کند. در نظر داشته باشید که اگر رنگ بقیه نخ های فرش از بین رفته باشد، شما هم باید از نخ رنگ و رو رفته استفاده کنید. رفوگر رنگ را از روی بقیه شیرازه های فرش انتخاب می کند.
اگر چله آخر و اول فرش از بین رفته باشد، باید اقدام به ترمیم آن نماید.
بعضی از ترمیم ها نیز روش های مخصوص به خود را دارند مانند بیدخوردگی. اینکه چگونه انجام شود، نیاز به تجربه و مهارت رفوگر دارد.
قسمت های پارگی، سوختگی و غیره که برروی فرش به وجود می آید، باید با دقت رفو شود. فقط نکته خیلی مهم اینکه حتما و نقشه رنگ انتخاب شده با رنگ و نقشه اصلی نباید تفاوتی داشته باشد، در غیر اینصورت به چشم می آید و باعث پایین آمدن ارزش فرش می شود.
برای ترمیم جرخوردگی باید محل جرخوردگی را از پشت با ماژیکی علامت گذاری کنند و اگر خیلی عمیق بود، باید کامل با تیغه بریده شود و سپس به ترمیم آن پرداخت.
همچنین برای اینکه رنگ های قسمت های مختلف فرش یکی باشد، باید رفوگر دانش و اطلاعاتی در خصوص رنگرزی داشته باشد تا در قسمت تهیه رنگ، به مشکلی برنخورد.
در مرحله آخر هم اگر رنگ فرش با دیگر نخ ها متفاوت بود، باید بعد از انجام عملیات ترمیم، از قیچی زدن، کیله کشی و اتو زدن از آن رنگ ها استفاده کند تا نتیجه مطلوب را بدست بیاورد.
هزینه رفوگری :
هزینه رفوگری فرش به عوامل مختلفی از جمله، میزان آسیب دیدگی فرش، نوع آسیب دیدگی فرش و دستبافت و ماشینی بودن فرش بستگی دارد.
هر چه اندازه آسیب دیدگی فرش بیشتر باشد و نوع آسیب دیدگی فرش بیشتر باشد باید هزینه بیشتری بابت رفو فرش پرداخت کرد.همچنین رفو فرش ماشینی توسط ماشین انجام می گردد و به همین دلیل از هزینه کمتری برخوردار می باشد
قالیشویی ساروق در خدمت بهداشت خانواده
- شعبه شمال تهران: ۲۲۲۷۷۱۲۴ – ۲۲۹۰۸۷۱۲
- شعبه شرق تهران: ۷۷۸۰۰۴۵۵ – ۷۷۴۰۶۰۸۱
- شعبه مرکز – غرب تهران: ۸۸۹۴۶۲۹۱
- شعبه جنوب تهران: ۳۳۳۱۲۴۶۲
